Rokidelic, patuljasti pinč, star osam godina,.. doveden u Kliniku Sveti Vrači, apatičan i anemičan, urađena kompletna krvna laboratorija i kombinovana dijagnostika, dijagnostikovana splenomegalija, difuzna promena slezine, posledično veliki gubitak eritrocita, anemija i bledilo sluzokože sa žutim prebojavanjem. Urađen hirurški zahvat, tokom zahvata odstranjen i tumorozan testis iz prepona.

Splenomegalija kod pasa ponekad predstavlja manji problem, ali ponekad ozbiljno poremećeno zdravstveno stanje. Mnogi uzroci dovode do povećanja slezine: javlja se kod anestezije određenim anesteticima, u stresnim situacijama, u stanju šoka, u prisutnosti krvnih parazita, hematoma koji zahvataju i slezinu, prisutnost hemangiosarkoma, torzije želuca, sistemske bakterijske, gljivične i parazitske infekcije. Takođe i bolesti koje uzrokuju raspadanje crvenih ili belih krvnih zrnaca što kao rezultat ima anemiju, leukopeniju i trombocitopeniju, zatim, procesi koji uzrokuju portalnu hipertenziju i kongestivno zatajenje srca.

Slezina je organ smešten u trbušnoj šupljini izduženog oblika. Smeštena je u blizini želuca na levoj strani abdomena. Tačna lokacija slezine zavisi od veličine i oblika a zavisi i od veličine okolnih organa kao što je popunjenost želuca. Slezina je relativno veliki organ, tamno crvene boje koju krvlju obskrbljuju mnogi krvni sudovi.

Iako ovaj organ nije esencijalan za život, slezina ima važne funkcije povezane sa krvlju i limfnim sistemom. Slezina filtrira krv i učestvuje u brojnim funkcijama imunog sistema. Slezina obavlja pet glavnih funkcija:

• Hematopoeza – proizvodi određene krvne stanice a glavno je mesto, osim koštane srži, koji proizvodi i crvena krvna zrnca.
• Spremište krvi – slezina poseduje veliki deo u kome se mogu deponovati crvena krvna zrnca i pločice (elementi koji učestvuju u zgrušavanju krvi). Organizam ima sposobnost nagle kontrakcije slezine ako je potrebna dodatna količina crvenih krvnih zrnaca u cirkulaciji.
• Filtracija krvi – slezina uklanja stare ili abnormalne krvne stanice i zrnca iz krvi.
• Fagocitoza – slezina „hvata“ i uklanja druge stare stanice, bakterije i strane proteine iz cirkulacije.
• Mesto imune aktivnosti – slezina je deo telesnog imunog sistema.

Slezina može biti mesto primarne bolesti koja zahvata samo taj organ ili je zahvaćena usled bolesti koje zahvataju druge organe. Uopšteno, psi su skloni povećanju slezine (splenomegalija), tumorima i drugim izraslinama na slezini. Neke od najčešćih bolesti slezine su:

• Generalizovano povećanje – povezano sa poremećajima imunog sistema, pojedine anemije, prekomerna produkcija crvenih krvnih zrnaca, određene infektivne bolesti, davanje nekih lekova.
• Razvoj hematoma (nakupljanje krvi) – ili ugrušaka krvi usled traume, poremećaja zgrušavanja krvi ili tumora koji krvare.
• Povećanje i kongestija slezine usled torzije krvih sudova koji slezinu opskrbljuju krvlju. Ovo može nasati nakon torzije ili zakretanja želuca ili njegovog proširenja, teškog stanja kome su sklone velike rase pasa sa dubokim grudnim košem.
• Benigni tumori – hemangiomi
• Maligni tumori – hemangiosarkomi. Hemangiosarkom je česti maligni tumor kod srednje starih ili starijih pasa, naročito velikih rasa pasa. Zatim, javlja se tumor mastocita, multipli mijelom i limfosarkom.

Splenomegalija kod pasa ponekad predstavlja manji problem, ali ponekad ozbiljno poremećeno zdravstveno stanje. Mnogi uzroci dovode do povećanja slezine: javlja se kod anestezije određenim anesteticima, u stresnim situacijama, u stanju šoka, u prisutnosti krvnih parazita, hematoma koji zahvataju i slezinu, prisutnost hemangiosarkoma, torzije želuca, sistemske bakterijske, gljivične i parazitske infekcije. Takođe i bolesti koje uzrokuju raspadanje crvenih ili belih krvnih zrnaca što kao rezultat ima anemiju, leukopeniju i trombocitopeniju, zatim, procesi koji uzrokuju portalnu hipertenziju i kongestivno zatajenje srca.

U dijagnostici se koristi nekoliko pretraga koje pomažu u proceni stanja slezine: kompletna krvna slika, biohemija krvi, mikroskopska pretraga razmaza krvi, aspiracija koštane srži, RTG-pretraga abdomena, testovi na zarazne bolesti i određene tumore. Takođe, UZ trbušne duplje može poslužiti identifikaciji abnormalnog tkiva slezine a može se izvesti i biopsija slezine (analiza stanica slezine a ponekad i kultura).

U nekim je slučajevima za postavljanje i identifikaciju osnovnog problema potrebno izvesti i eksplorativni hirurški zahvat u trbušnoj šupljini čime se često mora ukloniti i bolesna slezina.

Trombocitoza označava povišenje broja krvnih pločica u cirkulaciji. Krvne pločice su esencijalni deo mehanizma zgrušavanja krvi. Pločice se proizvode u koštanoj srži a uklanjaju se iz tela putem slezine. Dakle, koštana srž zajedno sa slezinom reguliše broj krvnih pločica u cirkulaciji. Broj pločica povećan je ili zbog povećane produkcije u koštanoj srži ili pak u smanjenom uklanjanju iz slezine. Trombocitoza nije specifičan simptom već se može javiti kao privremeni odgovor na otpuštanje epinefrina, reakciju na poremećaj ili bolest u nekom drugom delu tela ili je znak neke bolesti koštane srži. Privremena trombocitoza se može javiti nakon napora, trudnoće ili drugih faktora koji utiču na povišenje nivoa epinefrina u cirkulaciji. Zatim, infekcije (akutne ili hronične) mogu biti uzrok bilo reaktivne trombocitoze ili trombocitopenije. Reaktivna trombocitoza obično prolazi kada se infekcija izleči iako je ponekad potrebno i duže vremena da se vrati u normalne vrednosti.